فشار عبارتست از نیروی وارده بر واحد سطح که آنرا با علامت اختصاری P نشان میدهند. این کمیت در گازها نقش عمده را ایفا میکند زیرا یکی از کمیات مشخصه گاز میباشد، از این رو بیشتر قوانین فشار در گازها نهفته شده و به دست آوردن معادله حالت گاز به کار برده میشود. می توان از قابلیت تراکم پذیری گازها و تاثیرات ویژهی فشار در رفتار گازها به جایگاه فشار در گازها پی برد.
روش های اندازه گیری فشار:
مانومتر از یک ظرف شفاف حاوی مایع (معمولاً آب یا جیوه) تشکیل شده است که بصورت یک لوله Uشکل میباشد. دو طرف این لوله باز میباشد و دو فشار مختلف به دو طرف آن اعمال میشود. این اختلاف فشار باعث جابجایی مایع در لوله میگردد که با اندازه گیری این اختلاف سطح میتوان فشار مورد نظر را به دست آورد.
- بوردن تیوب (Bourdun Tube) :
بوردون تیوب ازیک لوله پیچشی عمدتاً از جنس فلز قابل ارتجاع تشکیل شده است. این لوله از یک طرف مسدود و از طرف دیگر آزاد میباشد که سر دوم به نسبت فشار اعمالی منحرف میگردد و این انحراف با انجام تنظیمات و کالیبراسیون میتواند به عنوان مرجع اندازه گیری فشار مورد استفاده قرار گیرد. فشار گاز ورودی باعث باز شدن تیوپ به سمت شعاع خارجی میشود، بنابراین با انتقال این فشار به یک عقربه میتوان آن را اندازه گیری نمود.
انواع بوردن تیوب:
1 - سنسور نوع C2 - سنسور نوع حلزونی (Spiral Type)3 - سنسور نوع حلقوی (Helical Type)
دیافراگم، یک مبدل مکانیکی فشار میباشد که برای آشکارسازی تغییرات اندك فشار، بکار میرود. دیافراگم از یک صفحه تخت یا دارای انحنا تشکیل شده است که با یک اهرم به یک عقربه متصل شده است. با اعمال فشار به دیافراگم و تغییر شکل آن، اهرم متناسب با فشار اعمالی جابجا میشود. بدین وسیله میتوان فشار اعمال شده را اندازه گیری کرد. فلز بکار رفته بایستی از نوع الاستیکی باشد. چون فشار فرآیند به سطح وسیعی وارد میگردد از این رو دستگاه نسبت به تغییرات اندك فشار، دارای حساسیت میباشد.
یک کپسول از دو دیافراگم فلزی تشکیل شده که در محیط به یکدیگر جوش شده اند. فضای بین دو دیافراگم با سیال تراکم ناپذیری با ویژگی های مخصوص پر شده است. در بعضی طرح ها میتوان چندین کپسول را با یکدیگر سری نمود. در این حالت جابجایی ناشی از فشار، برابر مجموع جابجایی های کپسول ها میباشد وبدین ترتیب شیب اندازه گیر افزایش مییابد.
از یک لوله به شکل آکاردئون تشکیل شده است که خاصیت الاستیکی داشته و در برابر خوردگی مقاوم است.یک سر این دمنده بسته است که با اعمال فشار بر آن، طولش تغییر کرده و با جابجایی عقربه متصل به آن میزان فشار مشخص میشود. از دمندهها برای اندازه گیری فشارهای پایین یا فشار های خلاً استفاده میشود.